“Het draait niet alleen om behandelen, maar ook om begeleiden”

Veel mensen denken bij hematologie alleen aan bloed of bloedziekten, maar het vakgebied is veel breder. Loes begeleidt patiënten met vormen van bloedkanker, zoals acute leukemie en myeloproliferatieve neoplasmata (MPN), maar ook mensen met lymfeklierkanker. Daarnaast behandelt ze veelvoorkomende, goedaardige aandoeningen. Denk aan bloedarmoede, ijzertekort of een tekort aan bloedplaatjes. “Die afwisseling maakt het werk juist zo interessant,” zegt Loes.

Bloedarmoede is de klacht die ze het vaakst tegenkomt. “Dit kan verschillende oorzaken hebben, waarvan een groot deel goed te behandelen is. Soms zit er iets kwaadaardigs achter. Dat betekent dat ik het ene moment geruststel en het andere moment een intensief traject start.”

Loes had niet van tevoren bedacht dat ze hematoloog zou worden. Tijdens haar studie geneeskunde raakte ze steeds meer gefascineerd door het vak. “Het menselijk lichaam is prachtig ingenieus. Hoe het beenmerg samenwerkt met allerlei signaalstofjes en routes in je lichaam, dat is indrukwekkend. Ook hadden mijn opa en oma rond die tijd lymfeklierkanker. Misschien heeft dat onbewust meegespeeld, dat ik er toch met andere ogen naar keek.”

Al vroeg koos ze coschappen en stages in de hematologie. Ook oncologie overwoog ze. “Uiteindelijk rolde ik hier steeds meer in. En hoe meer je je in een vakgebied verdiept, hoe meer het je eigen wordt. Ik ben blij dat ik dit pad heb gekozen. Het is de combinatie van goedaardige en kwaadaardige ziekten, en de intensieve begeleiding van patiënten, die dit vak voor mij bijzonder maken.

Voor Loes gaat hematologie niet alleen over medicijnen of behandelingen, maar juist ook over persoonlijke begeleiding. “Een diagnose als bloedkanker zet een leven volledig op zijn kop. Sommige varianten zijn ernstig en kunnen snel verlopen. Maar zelfs wanneer ik weet dat er goede behandelingen zijn of een ziekte goed beheersbaar is, blijft het voor een patiënt een enorme klap. Ineens hoor je dat je kanker hebt, en dat verandert alles. Ook de behandelingen kunnen zwaar en intensief zijn. Daarom probeer ik altijd naast iemand te staan. Dat begint bij uitleg, maar gaat net zo goed over luisteren en aanwezig zijn. Uiteindelijk draait het altijd om de mens achter de patiënt.”

In Saxenburgh gebeurt dat altijd in teamverband. “Bij een slechtnieuwsgesprek zit een gespecialiseerd verpleegkundige naast mij. Die kan later dingen herhalen of rustig nog eens bespreken. Dat persoonlijke contact en die korte lijnen zijn een grote steun voor patiënten.”

Volgens Loes bestaan er nog veel misverstanden rondom bloedkanker. “Mensen denken vaak dat bloedkanker altijd snel dodelijk is. Dat klopt gelukkig niet meer. Er zijn acute, levensbedreigende varianten die snelle behandeling vragen. Maar er zijn óók chronische vormen - zoals sommige MPN’s of lymfomen - waarmee je goed kunt leven. Dankzij nieuwe behandelingen krijgen patiënten vaak jaren extra tijd. Dat is hoopvol en mooi om te zien.”

De ontwikkelingen in haar vak gaan bovendien snel. “Er komen voortdurend nieuwe medicijnen en behandelmethoden. Daardoor krijgen ook oudere patiënten steeds meer kansen. Soms zie je dat mensen die enkele jaren geleden weinig perspectief hadden, nu ineens weer jaren vooruit kunnen. Dat geeft mij energie om bij te blijven en me te blijven ontwikkelen.”

Loes benadrukt het belang van alert zijn op mogelijke signalen van bloed- of lymfeklierziekten. “De klachten zijn vaak vaag. Denk aan onverklaarbare vermoeidheid, gewichtsverlies, nachtzweten, terugkerende infecties of koorts zonder duidelijke oorzaak. Soms komt het ook toevallig aan het licht, bijvoorbeeld bij bloedonderzoek voorafgaand aan een operatie.”

Haar belangrijkste advies: “Niet elke vergrote lymfeklier of moeheid wijst op kanker. Maar als klachten aanhouden of onverklaarbaar zijn, overleg dan met je huisarts. Die kan goed inschatten of verder onderzoek nodig is.”

Voor dat vervolg komen patiënten soms bij Loes terecht. Vanuit Hardenberg begeleidt ze hen in de onderzoeken en behandelingen die nodig zijn. Na twintig jaar in Utrecht koos Loes bewust voor een kleiner ziekenhuis. “Ik ben te veel een klinische dokter om vooral onderzoek te doen. In Hardenberg ken je de lijnen: je belt een chirurg en hebt binnen een paar dagen een biopt geregeld. Dat snelle schakelen en de persoonlijke contacten maken het werk fijn. Voor patiënten is het bovendien prettig dat veel behandelingen dicht bij huis kunnen plaatsvinden. Chemotherapie bijvoorbeeld kan vaak gewoon hier.”

De mentaliteit in de regio sluit goed bij Loes aan. “Mensen zijn hier nuchter en staan open voor het gesprek met hun arts. Dat voelt vertrouwd en past bij mijn achtergrond in Gelderland. Bovendien werk ik in een hecht team waarin we elkaar altijd weten te vinden.”

Voor Loes is dat misschien wel het belangrijkste: de menselijke kant. “De medische ontwikkelingen zijn prachtig, maar uiteindelijk gaat het om de mens tegenover je. Juist dat persoonlijke contact, iemand begeleiden door een moeilijke periode, maakt dat ik dit werk elke dag met passie doe.”

In de Bloedkankermaand september (#BloodCancerAwarenessMonth) vraagt Saxenburgh samen met specialisten zoals Loes extra aandacht voor de diversiteit van bloedziekten. Hoe eerder klachten worden herkend, hoe sneller passende zorg kan starten.